Ons lichaam heeft twee stresssystemen. Het ene systeem is de alarmfase. Het andere systeem
is de weerstandsfase. In deze blog staan we stil bij de weerstandsfase.
De stress houdt aan; en dan?
Als het “gevaar” (tijdsdruk, financiële druk, informatiedruk of andere frustraties of negatieve gedachten)
aanhoudt, komt het tweede stresssysteem in actie. We noemen dat de weerstandsfase. Het woordje
weerstand geeft reeds aan dat het lichaam weerstand gaat bieden om jouw lichaam te beschermen
tegen de aanhoudende stress.
De weerstandsfase
Wederom gaat een signaal vanuit ons brein naar de hypothalamus; een soort verkeerstoren diep in onze
hersenen die allerlei signalen van zenuwbanen ontvangt en vervolgens ook weer allerlei signalen afgeeft.
En net zoals bij de alarmfase in blog 1 gaat het hier om twee signalen vanuit de hypothalamus.
Het eerste signaal vanuit de hypothalamus gaat naar de hypofyse die op zijn beurt weer een signaal
via ons ruggenmerg doorstuurt naar (de schors) van de bijnieren. De bijnieren produceren nu het hormoon cortisol dat weer rechtstreeks in de bloedbaan komt. Via de bloedsomloop komt de cortisol
in ons hele lichaam.
Wat doet cortisol in ons lichaam?
Cortisol is eigenlijk een anti-stresshormoon. Het compenseert datgene wat tijdens de alarmfase in ons lichaam gebeurt. Het brengt ons lichaam weer zoveel mogelijk in balans. Want in de alarmfase is er veel energie verbruikt om ons lichaam in staat te stellen te vechten of te vluchten. Ook ons immuunsysteem wordt heel actief om mogelijke infecties te bestrijden.
De stress neemt af
Zodra het “gevaar”voorbij is gaat er vanuit de bijnierschors een signaal terug naar de hypothalamus. De productie van cortisol neemt af en via de bloedbaan komt dat signaal weer terug bij de hypothalamus. Die zendt direct een signaal naar een hersenzenuw met de boodschap dat ons lichaam weer in de normaalstand moet.
De pupil vernauwt zich weer, de speekselproductie komt weer op gang, de hartslag vertraagt en onze longen gaan weer in de normaalstand. Onze organen in de buik gaan vervolgens weer aan het werk. De spijsvertering in de maag en onze darmen wordt weer gestimuleerd en de blaas ontspant weer op zijn beurt.
Automatisme
Het mooie van deze twee stresssystemen die tegelijkertijd optreden is dat het geheel automatisch verloopt. We hebben er geen invloed op. We hoeven er niet bij na te denken. We noemen dit reflexmatig gedrag. Het lichaam beschermt zichzelf om te overleven. Dat doet het al zolang de mensheid bestaat.
